Mobilność

• 98 proc. respondentów przynajmniej raz w życiu wybrało się w podróż do innego kraju UE. Ponad 4 z 5 respondentów, którzy podróżowali w obrębie UE, odbywało podróż częściej niż raz w roku. Dla zdecydowanej większości ankietowanych, głównym powodem wyjazdu były wakacje (94 proc.), sprawy związane z pracą (66 proc.) oraz wizyty u rodziny i przyjaciół (58 proc.).

• 60 proc. badanych mieszkało w innym kraju UE przez co najmniej 3 miesiące. Dla większości z nich powodem pobytu była praca (66 proc.), nauka lub wolontariat (64 proc.) oraz względy rodzinne (25 proc.).

• 36 proc. respondentów, którzy mieszkali w innym kraju UE, stwierdziło, że po przeniesieniu napotkali trudności w korzystaniu z praw przysługujących obywatelom UE. Wśród nich 69 proc. jako przyczynę wskazało długość lub niejasność procedur administracyjnych, a 51 proc. stwierdziło, że nie mogli uzyskać dostatecznych informacji lub nie byli dostatecznie świadomi praw przysługujących obywatelom UE.

Co można zrobić, aby ułatwić przeniesienie się do innego państwa UE

Na etapie planowania przeniesienia się do innego kraju UE 82 proc. respondentów przyznało, że przydatne byłyby zamieszczone w internecie praktyczne informacje o tym, jak np. zarejestrować się jako rezydent i wyborca, założyć firmę, podjąć pracę, zapisać dzieci do szkoły, zarejestrować samochód czy przejść na emeryturę w kraju, w którym zamierzają zamieszkać.

Według 73 proc. badanych warto również umożliwić załatwianie spraw urzędowych przez internet, w tym wypełnianie formularzy administracyjnych on-line. Ponad połowa respondentów apelowała o lepszą współpracę między organami z kraju pochodzenia i z kraju docelowego w celu ułatwienia formalności podczas osiedlania się w nowym kraju UE.

Po osiedleniu się w innym kraju UE, według 87 proc. ankietowanych, dobrym pomysłem byłoby utworzenie przez władze portali internetowych z informacjami dla nowo przybyłych do danego kraju. Według 49 proc. respondentów korzystne byłoby prowadzenie polityki promującej dialog międzykulturowy, wzajemne zrozumienie i włączenie społeczne, np. w szkołach. 47 proc. biorących udział w badaniu za pomocne uznałoby skuteczne wsparcie i pomoc w egzekwowaniu ich unijnych praw przez wyspecjalizowane organy.

Zdaniem uczestników konsultacji swobodne przemieszczanie się zapewnia dostęp do różnorodności kulturowej (81 proc.), poprawia wzajemne zrozumienie (77 proc.), pomaga w budowaniu unijnej tożsamości (70 proc.) oraz sprzyja wzrostowi gospodarczemu w ich kraju (61 proc.). 16 proc. respondentów uważa z kolei, że swobodny przepływ osób w ramach UE stwarza problemy.

Zaangażowanie obywateli w demokrację

Wszyscy obywatele UE mają prawo do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Mieszkając w innym kraju UE, mają również prawo do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych. Do jakiego stopnia korzystają oni ze swoich praw? Jakie problem napotykają? Co powstrzymuje ich od pełnego udziału w demokratycznym życiu?

Udział obywateli UE w wyborach europejskich i lokalnych

• 82 proc. respondentów głosowało w wyborach do Parlamentu Europejskiego w kraju pochodzenia, natomiast 22 proc. skorzystało z tej możliwości w kraju aktualnego zamieszkania.

• 30 proc. ankietowanych przyznało, że mieszkając w innym kraju UE, głosowało lub kandydowało w lokalnych wyborach.

• 21 proc. respondentów, którzy próbowali głosować w wyborach lokalnych lub europejskich mieszkając w innym kraju UE napotkało trudności związane m.in. z rejestracją na potrzeby udziału w wyborach oraz niedostatecznymi lub niejasnymi informacjami o sposobie głosowania.

Co można zrobić, aby zwiększyć udział obywateli w życiu demokratycznym UE

Zdaniem 80 proc. badanych, aby zachęcić obywateli do głosowania w wyborach europejskich, należy w bardziej zrozumiały sposób tłumaczyć unijne strategie polityczne. 65 proc. prosi o więcej informacji na temat kandydatów i ich partii a 57 proc. na temat samych wyborów. Respondenci domagali się także większej ilości informacji na temat celów przyświecających kandydatom na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej oraz praktycznych ułatwień przy głosowaniu dla osób niepełnosprawnych i starszych.

Co ułatwia głosowanie w wyborach osobom mieszkającym w innym państwie UE?

Większość respondentów (68 proc.) wskazała na możliwość głosowania za pośrednictwem internetu. Zdaniem 63 proc. przydatna jest automatyczna rejestracja na liście wyborców jeśli obywatel jest zarejestrowany jako rezydent, zaś 51 proc. wskazało na indywidualne listy wyjaśniające, jak się zarejestrować i głosować. Co ciekawe, ankietowani wyrazili także obawę, że głosowanie elektroniczne mogłoby prowadzić do ewentualnych nadużyć (68 proc.) oraz zaniepokojenie w kwestii tajności głosowania.

Dostęp do wiadomości i programów politycznych

Większość obywateli UE chciałaby otrzymywać więcej informacji politycznych lepszej jakości na tematy unijne za pośrednictwem mediów i internetu.

W celu pozyskania informacji politycznych np. na temat wyborów do Parlamentu Europejskiego:

• 72 proc. respondentów korzystało z platform internetowych, 63 proc. czytało gazety, a 62 proc. oglądało telewizję.

• 65 proc. respondentów stwierdziło, że miało dostęp do wiadomości nie tylko z kraju pochodzenia, lecz również z innych krajów UE

• 53 proc. respondentów wyraziło tylko częściowe zadowolenie z zakresu wiadomości i programów politycznych, do których mieli dostęp.

83 proc. respondentów chciałoby mieć lepszy dostęp do wiadomości i programów politycznych ponad granicami w kwestiach związanych z demokracją europejską i wyborami europejskimi, a 91 proc. uznało, że dostęp do takich informacji w obrębie całej UE pozwoliłyby im na wyrobienie sobie precyzyjniejszej opinii na ten temat.

Obywatele a wspólne wartości UE

Unia Europejska opiera się na wspólnych wartościach, tj.: wolności, demokracji, praworządności i praw podstawowych – w tym niedyskryminacji, integracji, tolerancji i szacunku dla różnorodności.

• 90 proc. badanych uważa, że należy uczynić więcej w celu promowania wspólnych wartości UE.

• Zdaniem respondentów powinno się to odbywać w ramach edukacji szkolnej (91 proc.), poprzez mobilność młodych ludzi (72 proc.), poprzez działania kulturalne (60 proc.) oraz pracę z młodzieżą lub w ramach studiów i badań w ośrodkach uniwersyteckich (54 proc.).

• 78 proc. ankietowanych sądzi, że lokalne i regionalne władze powinny odgrywać większą rolę w promowaniu wspólnych wartości UE.

• 88 proc. respondentów uznało, że głos UE powinien być lepiej słyszalny wśród obywateli, zwłaszcza młodzieży, w demokratycznym procesie podejmowania decyzji w ramach mechanizmów dialogu i konsultacji internetowych.

Sprawozdanie z konsultacji publicznych jest dostępne w załączniku.